Translate

sobota, 23 kwietnia 2016

Jaćwingowie

Aleksander Brukner, Starożytna Litwa Ludy i bogi szkice historyczne i mitologiczne, Wydawnictwo Pojezieże, Olsztyn 1985 str.27 "Zaczynamy od szczepu litewskiego, najmniej licznego, lecz najwybitniejszego, wytępionego też najrychlej, nie tkniętego przez chrześcijaństwo, od Jaćwingów (Jadźwingów) wysuniętych najdalej na południe, wbitych klinem między Czarną Ruś a Mazowsze, siedzących od Niemna (w Augustowskiem) po Narew, Biebrzę i Łek .... zwanych różnie: przez Polaków Podlaszanami, (.....) i Jaćwińgami, Jatwjagami (Jaćwieżą) wedle głosowni i słoworodu ruskiego; Sudowami (....) w Prusiech i na Litwie." str. 28 "Kronikarze, szczególniej polscy, mniej ruscy, biadają nad ich okrucieństwem; późniejsi prawią o szalonym ich męstwie ; w dziesięciu rzucali się na stu, chciwi sławy, okupionej śmiercią, głoszonej za to w pieśni rodzimej ..." W przypisach czytamy, str. 203: "Etymologia nazwy Jaćwież, Jaćwingowie, proponowana przez Brucknera (od jetis - włócznia, stąd Jaćwingowie - włóczniowcy, oszczepnicy) nie przyjęła się. W świetle późniejszych badań panuje pogląd, że nazwa ta wywodzi się od nazwy rzeki, której brzmienie J. Otrębski odtwarza jako Jat(u)va , Jatva a w ślad za tym Jaćwingowie - Jatvingaji , jako mieszkańcy obszaru położonego nad rzeką Jatvą. Na stronie 202 :" W źródłach historycznych Jaćwież występuje pod różnymi nazwami. Do głównych należą: w Polsce Pollexia i Jaćwież, poprawniej Jaćwięż, na Rusi Jatwiagi oraz Dajnowa w Litwie i Sudovia - stosowana przez Krzyżaków. Obie nazwy Dajnowa i Sudovia nie były używane ani w Polsce ani na Rusi. Ostatnia z wymienionych jest nazwa znana najwcześniej, bo w II w n.e. podana jako Soudinoi. Stanowiła zapewne formę pruską, przejętą od Prusów przez Krzyżaków." .... "Wymieniona przez Bruknera nazwa Podlaszanie stanowi formę spolszczenia nazw Polexiani, Polesitae, które w starszej literaturz eprzedmiotu tłumaczono jako Podlaszanie - Podlasianie lub Polesianie. Wedle J. Nalepy ; Połekszanie (Pollexiani) plemię jaćwieskie u północnych granic Polski, Pollexia - nazwa obszaru jednego z plemion jaćwieskich była zlatynizowaną postacią polskiej nazwy brzmiącej przypuszczalnie Połeksze lub Połeksie, pochodzącej od nazwy bałtyjskiej Paluksija, co oznaczało krainę połozoną nad rzeką Luk - Łek (dziś Ełk)" Na stronie 28 czytamy " Bo i jakże było walczyć nielicznym Jaćwińgom, broniącym się lichym szczytem (tarczą) i nacierającym rzadziej mieczem , zawsze dzidą .... włócznia dla była tym czym strzała dla Tatara. " na str. 203 w przypisach " W XIII w. Jaćwież według kronikarza krzyżackiego Dusburga, mogła dysponować siłami zbrojnymi co najmniej trzykrotnie przewyższającymi liczebność sił przeciętnego plemienia pruskiego ... dla Jaćwieży szacunkowa liczba mieszkańców wynosiłaby ok. 50 tys. mieszkańców"
Imiona męskie pochodzenia jaćwiesko-litewskiego: Giedymin, Olgierd, Witowt, Kinstojt, Jagaił, Radziwił, Gościrad, Radogost, Miłosław, Towcigin, Towciwił, Gajłemin, Minigaił, Lutomysł, Mindowg, Dowmont, Olgimont, Narymont, Montygaił, Montygerd, Dowgerd, Kantygerd (kant - cierp), Dowkont, Kontrym, Kiejstut, Gailemin, Nigaił, Sungaił, Wissygin - Wszebor, Narbut, Butrym, Butowit, Żwinbut, Korybut, Butwił, Witort, Gotort, Erdziwił, Jawnut, Dauksza, Trump (krótki), Judki, Jotkis, Rustejko, Skomont, Komat, Jundził, Borut, Eżgub.
Imiona żeńskie: Ludmiła, Danuta, Aldona, Łajma, Biruta, Pojata, Ringajła, Gademunta,
http://www.konrad-mw.home.pl/w-krainie-jacwingow.html
http://www.pytlak.com.pl/tresc/Mikaszowka/historia_i_legendy/Jacwingowie.html
https://slowianin.wordpress.com/2012/08/15/jacwiez-i-jacwingowie/
http://linia-polnocna.internetdsl.pl/kalendarium_podboju_Jacwiezy/kalendarium3.html
http://www.wigry.org.pl/kwartalnik/nr27_jacwingowie2.htm
http://www.punskas.pl/POL/Litwini/sudowia.htm

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz