Translate

sobota, 18 lutego 2017

Siedziba Praindoeuropejczyków

Już w XVIII w. lingwiści doszli do wniosku, że podobieństwa języków indoeuropejskich muszą być spowodowane istnieniem w przeszłości jednego prajęzyka z którego powstały. Zobacz: Adam Maczkowski: Pojawienie się indoeuropejczyków w Europie Środkowej w świetle mitologii porównawczej. Hipoteza, że musiał istnieć jeden język praindoeuropejski w wieku XIX i XX była rozwijana, a aktualnie jest uważana wręcz za historyczny pewnik. Należy jednak pamiętać, że jest to ciągle tylko hipoteza, o dużym prawdopodobieństwie, która ma największą ilość wyznawców. Kto zagwarantuje lub dowiedzie, że była jednolita lingwistycznie grupa z językiem praindoeuropejskim? A może były np. 2-4 grupy sąsiadujące z podobnymi językami? (Taka hipoteza ładnie wyjaśniałaby podział na grupę satemową i kentumową języków indoeuropejskich. Do warstwy lingwistycznej dodajmy warstwę genetyczną: jeżeli przyjmiemy jako punkt wyjściowy że była jedna spójna genetycznie grupa z jednym spójnym językiem praindoeuropejskim to będzie nieco inaczej rzutować jeżeli np. przyjmiemy, że były 2-4 grupy różniące się genetycznie ale o zbliżonych językach. Wróćmy jednak do istoty tematu czyli siedziby, istnienie języka praindoeuropejskiego implikuje istnienie jakiejś społeczności która się tym językiem posługiwała, a najważniejsze gdzieś zamieszkiwała - i tu już lingwiści (i nie tylko lingwiści) nie są tacy zgodni. Na przestrzeni 200 lat pojawiały się najdziwniejsze pomysłu na siedzibę praindoeuropejczyków, wskazywano więc: Wlk. Brytanię, Niemcy, Skandynawię, Europę Środkową, kraje bałtyckie, Bałkany, Indie, Mezopotamię, itp. itd. w zasadzie chyba pojawiały się wszystkie możliwe propozycje wynikające z mapy występowania obecnych języków indoeuropejskich Zobacz: http://grzegorj.cba.pl/lingwpl/pochie2.htmlhttp://niniwa22.cba.pl/o_mnogosci_idei_na_temat_praindoeuropejczykow.htm
Mapa ukazująca obszary hipotetycznych siedzib praindoeuropejczyków wg hipotez z końca XX w. Co ciekawe, aż cztery z tych hipotez lokują te siedziby na historycznym i współczesnym obszarze Polski.
Źródło: https://it.wikipedia.org/wiki/Urheimat_protoindoeuropea
Bosch-Gimpera 1961 "uważał że zaspół indoeuropejski powstał z wielu centrów (kulturowych i językowych) w V w pne. Uważał że zamiast szukać pierwotnego ludu z pierwotnym językiem i kultura na jakimś obszarze, należy najpierw zbadać skomplikowany proces kształtowania sie ludów indoeuropejskich , ich stopniową "krystalizację" Patrz przytaczany wcześniej Adam Maczkowski: Pojawienie się indoeuropejczyków w Europie Środkowej w świetle mitologii porównawczej. Tak więc Bosch-Gimpera kontestuje koncepcję "jednego ludu, jednego języka i jednej ziemi" na co wcześniej zwróciłem uwagę.
Mimo zwracania uwagi na złożoność procesów i przestrzegania przed zbytnim upraszczaniem Bosch Gimpera wskazywał na Europę Środkową jako obszar najwcześniejszej krystalizacji grup indoeuropejskich (3000-2500 pne).
Devoto 1962r. po analizie danych lingwistycznych, archeologicznych i mitologicznych takze wskazał na Europę Środkową.
Schmid 1987r. po analizie hydronimów wskazał na pribałtyke jako siedzibę praindoeuropejczyków.
W końcu litewska badaczka Gimbutas rozwijając "teorię kurhanową" wskazała na obszar powiędzy M.Carnym, Kaspijskim i Kaukazem jako siedzibę praindoeuropejczyków. Ta lokalizacja ma najwięcej zwolenników na dzień dzisiejszy.
Jednak gdy jej pozycja jako "pewnika" została mocno naruszona poprzez pogląd ukuty przez Colina Renfrew'a , który doszedł do wniosku, że pierwotną siedzibą Indoeuropejczyków była Anatolia. To bardzo ciekawa koncepcja. Niejaki pan Grzegorz J. niezgadzający się z tą koncepcją popełnił tekst na ten temat pod, jakże wymownym tytułem "Renfrewowi nie wierzę" Pan J. co prawda okropnie się "czepia", ale jego dokonania w interesującym mnie zakresie są godne prezentacji.
http://language.cs.auckland.ac.nz
http://www.geocurrents.info/category/indo-european-origins

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz